Καλές οι γιορτές και ναί μεν "πρέπει" να τις ζούμε, αλλά μέχρι που φτάνει το "πρέπει"? Tις εορταστικές περιόδους οι περισσότεροι από εμάς, συμπεριφερόμαστε με βάση κάποιον εσωτερικό "κώδικα οδηγιών" που πρέπει να είναι κοινωνικά αποδεκτός, καταπιέζοντας ως αποτέλεσμα τα πραγματικά μας θέλω.
Δυστυχώς, έχουμε δημιουργήσει μια κοινωνία καθωσπρεπισμού σε σχέση με τις γιορτές (ανεξάρτητα από την τρέχουσα διάθεση μας). Έτσι, οι γιορτές τείνουν να συνδέονται με μια σειρά από υποχρεωτικές συμπεριφορές. Για παράδειγμα, πρέπει να ψωνίσουμε δώρα για τους συγγενείς, πρέπει να πάμε στην εκδήλωση που μας κάλεσαν, πρέπει το ένα, πρέπει το άλλο, κλπ.
Το αποτέλεσμα όμως όλων αυτών των "πρέπει" συνήθως οδηγεί πολλούς από εμάς σε δράσεις γεμάτες υποχρεώσεις που δεν εμπεριέχουν καμία ουσιαστική χαρά για εμάς.
Θεωρείστε δεδομένο ότι, όσοι λειτουργήσουμε με βάση τα "πρέπει" πριν ή κατά την περίοδο των εορτών, δεν θα φταίνε οι γιορτές που δεν θα περάσουμε καλά, αλλά εμείς οι ίδιοι, διότι δεν λάβαμε υπόψιν τις δικές μας ανάγκες και τα πραγματικά ψυχικά μας θέλω.
Όλοι μας γνωρίζουμε πως οι γιορτές, προσφέρονται για να δημιουργήσουμε μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα, με ανθρώπινη ζεστασιά και είναι η αφορμή για οικογενειακές συγκεντρώσεις και σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των μελών της.
Βέβαια, όταν συναντώνται πολλοί άνθρωποι μαζί σε ένα χώρο, είναι αναμενόμενο να δημιουργηθούν και κάποια προβλήματα ή εντάσεις, καθώς (όπως είναι φυσικό) θα υπάρξουν διαφορετικές προτιμήσεις, αντίθετες απόψεις και διαφορετικές προσδοκίες για την ημέρα εκείνη. Όλοι μας λίγο ή πολύ έχουμε βιώσει ανάλογες καταστάσεις.
Το ζητούμενο όμως είναι, πώς θα καταφέρουμε να περάσουμε τις εορταστικές ημέρες χωρίς στεναχώριες, χωρίς εντάσεις, χωρίς δυσάρεστες συζητήσεις και με όσο το δυνατόν περισσότερη χαρά.
Θεωρώ ένα σημαντικό μέτρο προστασίας (ή καλύτερα αυτο-προστασίας) για καλύτερη έκβαση των εορταστικών ημερών, την ετοιμότητα. Η ετοιμότητα να δεχτούμε τα απρόοπτα που μπορεί να προκύψουν σε μια μεγάλη συγκέντρωση και η ευελιξία στο να μπορέσουμε να προσαρμοστούμε γρήγορα και να κάνουμε το καλύτερο δυνατό (δεδομένων των συνθηκών που βρισκόμαστε), αποτελεί το αντίδοτο στα αρνητικά συναισθήματα και τις απογοητεύσεις που προκύπτουν όταν τελικά τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με τις αρχικές μας προσδοκίες.
Επίσης, είναι πολύ χρήσιμο να θυμόμαστε ότι, το χιούμορ αποτελεί ένα εξαιρετικό εργαλείο για την μείωση της έντασης και φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά. Βιολογικά δε, το γέλιο χαλαρώνει τους μυς και μειώνει την αρτηριακή πίεση. Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, το πηγαίο ξεκαρδιστικό γέλιο, απελευθερώνει στον εγκέφαλο ενδορφίνες (ουσίες ανάλογης δράσης των οπιοειδών), οι οποίες παράγονται από τον εγκέφαλο σε καταστάσεις ευφορίας. Έτσι λοιπόν, εάν διαπιστώσετε ότι αρχίζει να δημιουργείται κάποια ένταση, να θυμάστε ότι το χιούμορ και το γέλιο μπορούν να αποτρέψουν την ένταση, επιφέροντας γαλήνη και ευχαρίστηση.
Ακολουθούν πέντε προτάσεις για καλύτερες γιορτές:
- πρωτίστως λάβετε υπ' όψιν σας τα ψυχικά σας θέλω και ανάγκες
- βάλτε χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών σας και μην παρασύρεστε απο το γενικό κλίμα ευθυμίας
- προγραμματίστε σωστά τις οικονομικές σας υποχρεώσεις
- αφήστε πίσω σας τον εορταστικό ψυχαναγκασμό του “πρέπει” να περάσω καλά επειδή είναι γιορτές
- περάστε καλά ακολουθώντας τα θέλω σας και όχι τα "πρέπει" των εορτών.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι σκέψεις δημιουργούν συναισθήματα και αυτά που νιώθουμε σχετίζονται άμεσα με αυτά που σκεφτόμαστε. Η απουσία κάθε είδους κριτικής σε μια συζήτηση, αλλάζει το περιεχόμενο των αυτόματων σκέψεων και των συναισθημάτων που τις ακολουθούν (πάντα προς το καλύτερο).
Ο Carl Jung (1875 -1961) πρέσβευε ότι "Η συμπεριφορά του κάθε ανθρώπου καθορίζεται από τις ανάγκες του". Η θεωρία του Carl Jung ισχύει, και πιθανότατα να ισχύει για πάντα.
Ο Irvin Yalom, (1931- ) καθηγητής της Ψυχιατρικής στο “Stanford University” πρεσβεύει ότι "η κυριότερη στάση που οδηγεί στην εμφάνιση και στην διατήρηση δυσλειτουργικών συμπεριφορών είναι η αποφυγή του ατόμου στο να διαχειριστεί τις εσωτερικές του επιταγές και ανησυχίες – με αποτέλεσμα να του προκαλούνται ψυχολογικά προβλήματα".
Κλείνοντας, ειδικά τις γιορτές, δεν πρέπει να ξεχνάμε το παιδί που όλοι "κρύβουμε" μέσα μας. Iκανοποιήστε τις μικρές του ανάγκες και να είστε σίγουροι πως αυτό θα σας ανταμείψει με περίσσια χαρά και δημιουργικότητα. Το παιδί που όλοι "έχουμε" μέσα μας, δεν πρόκειται να ζητήσει ακριβά υλικά αγαθά για να είναι ευχαριστημένο. Mπορεί να ζητήσει π.χ κάποιο γλυκό, να ζητήσει να παίξει, να θελήσει να πειράξει ή και να κάνει μερικές σκανδαλιές. Αφήστε το να εκδηλωθεί άφοβα, χωρίς ενήλικους καθωσπρεπισμούς και μην του καταπιέζετε τα "θέλω" του. Εάν το παραμελήσετε εσκεμμένα, έχει την δυνατότητα να προκαλέσει στον ενήλικα (εαυτό σας) μια σειρά από ψυχολογικά ή και βιολογικά προβλήματα.
