Με βάση την ρητή αναφορά στο άρθρο 19 της "Οικουμενικής Διακήρυξης ανθρωπίνων δικαιωμάτων", η ενημέρωση δεν είναι απλή ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου, είναι δικαίωμα και μάλιστα από τα σπουδαιότερα.
Είναι δεδομένο ότι το άτομο υστερεί χωρίς ενημέρωση, είναι αδύναμο και ευάλωτο σε οποιαδήποτε ακούσματα ή εικόνες του προβάλλονται. Το Internet, το Instagram, το You Tube, το Facebook και τα ΜΜΕ παρέχουν ένα υπέρογκο φάσμα πληροφοριών μέσω οπτικοακουστικών ερεθισμάτων.
Σημείωση: Τα οπτικοακουστικά ερεθίσματα (δηλ. εικόνα και ήχος μαζί) αποτελούν τον δυναμικότερο τρόπο επηρεασμού του εγκεφάλου μέσω υποβολών για την μεταφορά δεδομένων, προτρέποντας ουσιαστικά (τον αποδέκτη) πως θα έπρεπε να πράξει.
Τα social media από την μία όψη παρέχουν γρήγορη πληροφόρηση (αν και συχνά λανθασμένη), προκαλώντας σύγχυση και σοβαρούς κινδύνους, με πιο ευάλωτους αποδέκτες, τους εφήβους και τους πρώιμα νέους.
Η αποπλάνηση, ο εκφοβισμός, ο ηλεκτρονικός τζόγος αποτελούν συχνό φαινόμενο των κινδύνων του Internet (διαδικτύου).
Η χρήση χωρίς μέτρο ευθύνεται για:
- την χαλάρωση των ανθρωπίνων σχέσεων
- την αποξένωση και την απομάκρυνση των ανθρώπων
- τον εγκλεισμό της εικονικής πραγματικότητας
- την αποπροσωποποίηση της ανθρώπινης επαφής
- την ανάπτυξη μιας στάσης παθητικότητας προς τη ζωή
- την αδράνεια απέναντι στην πραγματική ζωή και τα αληθινά προβλήματα
Οι εξαρτημένοι "χρήστες" έχουν περίπου 30% μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίζουν καταθλιπτικά συμπτώματα, εθισμό, νευρώσεις, φοβίες και άλλα ψυχολογικά προβλήματα σε σχέση με τους κοινούς χρήστες.
Εθισμός στο διαδίκτυο
Πολλοί νέοι σήμερα ψάχνουν τρόπο να αποκοπούν από τα καθημερινά τους προβλήματα και προκειμένου να κατευνάσουν τα έντονα συναισθήματα που τους κατακλύζουν προστρέχουν συχνότερα στο διαδίκτυο.
Μέσω του τρόπου αυτού αποσυνδέονται από την πραγματικότητα, καταργούν τα υγιή όρια, παρουσιάζουν συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, εμφανίζουν τάσεις κατάθλιψης, έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και υψηλό κοινωνικό άγχος.
Αποξένωση από τον πραγματικό κόσμο
Το διαδίκτυο δίνει την δυνατότητα στους χρήστες να ψυχαγωγούνται με μια ποικιλία τρόπων, να επικοινωνούν χωρίς τα "πλεονεκτήματα" της προσωπικής επαφής, να αναπτύσσουν (on-line) σχέσεις καλύπτοντας έτσι τις τρέχουσες ανάγκες τους, χωρίς να βγουν καθόλου από τα σπίτια τους.
Παραπληροφόρηση
Στο διαδίκτυο καραδοκεί ο κίνδυνος της έκθεσης σε πληροφορίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, διότι, μπορεί να είναι ελλιπείς ή τροποποιημένες, στοχεύοντας στην παραπλάνηση και την εκμετάλλευση του χρήστη.
Οι επιτήδειοι δημιουργοί περιεχομένου μπορούν ανά πάσα στιγμή να νοθεύσουν την ποιότητα της παρεχόμενης πληροφορίας, προκαλώντας κατά συνέπεια, φαινόμενα παραπληροφόρησης και παραπλάνησης των χρηστών.
Γνωρίζουμε ότι, η εικόνα και ο ήχος μαζί έχουν πολύ μεγάλη δύναμη και εισβάλουν κυριολεκτικά στον εγκέφαλο του ατόμου (υποβάλλοντάς το), χωρίς αυτό να γίνεται ευθέως αντιληπτό στον λήπτη της πληροφορίας, καθώς έχουν τη δύναμη να εγκαταστήσουν στο ασυνείδητο τις πληροφορίες ή και τις ειδήσεις που θέλουν, προκειμένου να τις υιοθετήσει ως αληθινές.
Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο στα άτομα που είτε δεν έχουν την γνώση της δύναμης της εικόνας και του ήχου μαζί, είτε δεν έχουν ασχοληθεί με την ανάπτυξη της αυτογνωσίας τους και δεν ανέπτυξαν τα οπτικοακουστικά τους φίλτρα και την κριτική τους σκέψη, ώστε να μπορούν να φιλτράρουν επαρκώς τις πληροφορίες που τους παρέχονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί συνάνθρωποί μας να υιοθετούν ή να συμπεριφέρονται ανάλογα με το παρεχόμενο ερέθισμα ή την πληροφορία.
Πρέπει να μας γίνει συνείδηση, ότι όπως κάθε τεχνολογικό μέσο, έτσι και το διαδίκτυο καθώς και τα μέσα των τεχνολογιών αιχμής, μπορούν είτε να απογειώσουν τον άνθρωπο, είτε να τον καταρρακώσουν ή ακόμα και να αλλοιώσουν τον πολιτισμό κάθε κράτους.
Κλείνοντας (επανερχόμενος στα οφέλη), επισημαίνω πως σήμερα μέσω του διαδικτύου και των τεχνολογιών αιχμής, αναγνωρίζουμε ευκολότερα οτι μας ενώνουν αρκετά κοινά προβλήματα και συνεπώς αύριο ίσως αναζητήσουμε κοινές λύσεις, επεξεργαζόμενοι τις διαφορές μας και τις μέχρι τώρα διακρίσεις.