Μήπως τελικά η φτώχια είναι νόσος? Αν ισχύει αυτό, ας δούμε πότε και ποιοί "νοσούν".
Με ρωτάνε με έκπληξη οι επισκέπτες, με τους οποίους κάνω συζητήσεις συχνά πυκνά:
Ε: "Mα καλέ μου κύριε, υπάρχει τέτοια νόσος?"
Α: "Ναι υπάρχει... και είναι και πολύ σοβαρή μάλιστα."
Για πολλές κατηγορίες ανθρώπων στην Ελλάδα σήμερα, η φτώχεια αποτελεί νόσος και η αντιμετώπιση της έχει πολλές θεραπευτικές δυσκολίες. Μία λαϊκή ρήση λέει: "Όταν η φτώχεια μπαίνει από την πόρτα... η αγάπη φεύγει από το παράθυρο"
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να δώσετε έμφαση στο ρήμα μπαίνει του παραπάνω αποφθέγματος. Με τη χρήση αυτού, σηματοδοτείται ότι το ζευγάρι πριν είχε χρήματα για τις ανάγκες του, που πλέον χάθηκαν.
Εξηγώντας, το ζευγάρι για το οποίο μιλάει η ρήση, δεν ήταν πάντα φτωχό, αλλά έγινε φτωχό, και αυτή μπορεί να φαίνεται μια μικρή λεπτομέρεια, αλλά είναι μια πολύ σοβαρή και σημαντική παράμετρος, διότι η φτώχια που ήρθε και μπήκε στο σπίτι τους, "βιώνεται" από το ζευγάρι ως "νόσος", με πολλαπλές και πολύ σοβαρές συνέπειες μάλιστα.
Θεωρώ δεδομένο ότι η κλιμακούμενη γρήγορα (προς τα κάτω) απώλεια εισοδήματος, ρίχνει το ηθικό και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων στα τάρταρα και μπορεί να τους προκαλέσει διάφορα ψυχολογικά ή και ψυχοπαθολογικά προβλήματα, τα οποία αν δεν τα αντιμετωπίσουν το συντομότερο δυνατό, μπορεί να τους προκαλέσουν και σοβαρά προβλήματα βιολογικής φύσης.
Έρχονται στο γραφείο μου αξιοπρεπέστατοι άνθρωποι, με οικογένεια, γνώσεις, εμπειρία ζωής, επαγγελματική διαδρομή, που κατά την "θεραπευτική πράξη" προκύπτει πως τα συμπτώματα που τους έφεραν στο γραφείο μου σχετίζονται με την προσωπικότητά τους, τα βιώματα από το παρελθόν τους, την τρέχουσα κατάσταση τους. Παρατηρώ, πως πολλά από αυτά τα συμπτώματα που αναδύονται, έχουν ως αιτία την "κλιμακούμενη" οικονομική τους κατάρρευση.
Συχνά, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, έχει παρατηρηθεί ότι οι πάσχοντες από "οικονομική κατάθλιψη", μόλις αρχίσουν να αντιλαμβάνονται τι τους συμβαίνει (σε σχέση πάντα με τα συμπτώματα που τους οδήγησαν στο γραφείο μου), συνήθως ξεσπούν σε γοερά κλάματα και ορισμένοι εξ' αυτών μου διηγούνται με πόνο ψυχής πως για να "επιβιώσουν" αναγκάζονται να ζητούν χρήματα από τους συνταξιούχους γονείς τους. Πώς λοιπόν, να μην κλαίνε οι άνθρωποι αυτοί? Εκεί που είχαν μια επιχείρηση με 10 ή 20 άτομα προσωπικό, βρέθηκαν να παίρνουν δανεικά (και συνήθως αγύριστα) χρήματα από τους συνταξιούχους γονείς τους.
Ως ειδικός ψυχικής υγείας σας διαβεβαιώ πώς οι άνθρωποι που μπορούν και κλαίνε (όταν είναι στενοχωρημένοι) ανήκουν στους ευεργετημένους, διότι κλαίγοντας αποβάλουν από μέσα τους μεγάλο όγκο τοξικών ουσιών του οργανισμού τους, γλυτώνοντας έτσι από πιθανά εμφράγματα, εγκεφαλικά, ακόμα και από καρκίνους.
Για αυτό ακριβώς αγαπητοί γονείς μην λέτε (ειδικά) στα αγόρια, αλλά και στα κορίτσια που μεγαλώνετε "γιατί ρε σύ κλαις?" , ή "οι άνδρες δεν κλαίνε", διότι όσοι το κάνετε πρέπει να γνωρίζετε ότι με αυτή τη συμπεριφορά σας, κλείνετε τους μηχανισμούς συναισθηματικής εκτόνωσης του οργανισμού των παιδιών σας και πιθανότατα αργότερα να νοσήσουν από διάφορα "ψυχολογικά ή βιολογικά" προβλήματα. Για αυτό, πάρτε γρήγορα αλλιώς το τιμόνι διότι θα τρακάρετε πολύ άσχημα ως γονείς.
Επίσης, εχει παρατηρηθεί ότι λόγω των οικονομικών προβλημάτων, αρκετά ζευγάρια χωρίζουν πιο εύκολα (σε σχέση με παλαιότερα) ή παραμένουν σε "συν-εξαρτητική σχέση" κάτω από την ίδια στέγη προκειμένου να επιβιώσουν.
Στην Ελλάδα σήμερα έχει ξαναγίνει προνόμιο το να είσαι δημόσιος υπάλληλος, διότι "Ναι μεν" τους έχουν κουτσουρέψει σε μεγάλο βαθμό το μισθό τους, αλλά εξακολουθούν να έχουν ένα σταθερό μηνιαίο εισόδημα που τους επιτρέπει να προγραμματίζουν το μήνα τους και από ότι μου περιγράφουν σοβαροί πελάτες μου και γνωστοί επιχειρηματίες, η ιδιωτική επιχειρηματική πρωτοβουλία (δυστυχώς) "διώκεται" σαν φορολογικό έγκλημα και με προτρέπουν (για του λόγου το αληθές) να παρατηρήσω τα χιλιάδες ενοικιαστήρια και πωλητήρια στις βιτρίνες των καταστημάτων, ακόμα και σε πολύ εμπορικούς δρόμους.
Τα πιο συνηθισμένα Ψυχολογικά συμπτώματα της "οικονομικής κατάθλιψης" είναι:
- κλείσιμο στον εαυτό τους
- παρατεταμένη αγωνία
- παρατεταμένος εκνευρισμός
- διαταραχές του ύπνου
- τάσεις φυγής από το πρόβλημα με κάθε τρόπο
- τάσεις αλκοολισμού ή χρήση άλλων ουσιών
- ψυχική ή σωματική κόπωση
- κοινωνική απόσυρση
- εκούσιος εγκλεισμός στο σπίτι τους
- μελαγχολία, εμμονές, μανία
και ο κατάλογος των συμπτωμάτων δυστυχώς συνεχίζει...
Η αντιμετώπιση της "οικονομικής κατάθλιψης" από την φύση της είναι πολύ δύσκολη, διότι οι πάσχοντες από αυτή, χρειάζονται χρήματα και όχι γιατρούς, αλλά τα χρήματα ποτέ δεν φύτρωναν για να τα σπείρεις και δουλειές δεν βρίσκεις εύκολα στην Ελλάδα του σήμερα.
Ως ειδικοί, τα πιο συχνά συμπτώματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε κυρίως είναι το κλείσιμο του ατόμου στον εαυτό του, ισχυρές τάσεις αλκοολισμού ή και άλλων ουσιών, επιθετικές τάσεις ή ακόμα και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, συχνά να προκρίνεται ως βοήθεια στη θεραπεία και η συνδρομή Ψυχιάτρου με στόχο την χορήγηση κάποιου σχήματος (ήπιας συνήθως) αγχολυτικής αγωγής, προκειμένου το πάσχον άτομο να είναι λειτουργικό στη καθημερινότητα του, βοηθώντας το έτσι άμεσα και αποτελεσματικά.
Αντιμετωπίζοντας κατά την θεραπευτική πράξη την "οικονομική κατάθλιψη", (πέραν των γνωστών μεθόδων της Ψυχοθεραπείας), αξιοποιούμε συχνά γνώσεις και στοιχεία της "Υπαρξιακής Ψυχολογίας" του εν ζωή εκπροσώπου της (Irvin Yalom 1931- ....) μαθητή και συνεργάτη του Rollo May και της "Πρακτικής Φιλοσοφίας" του (Lou Marinoff 1951 - ....), ασκώντας ουσιαστικά μια μεικτή θεραπευτική πράξη.
Κλείνοντας, με την εφαρμογή Ψυχοθεραπευτικών μεθόδων, την αξιοποίηση των γνώσεων της υπαρξιακής ψυχολογίας και της πρακτικής φιλοσοφίας, επιτυγχάνεται η αντιμετώπιση των ψυχολογικών προβλημάτων του πάσχοντος ατόμου από την "οικονομική κατάθλιψη". Τότε, το άτομο, είναι διπλά και τριπλά ευεργετημένο σε σχέση με τη λήψη αγχολυτικών ή ψυχοτρόπων φαρμάκων που (δυστυχώς) με τόση ευκολία δίδονται σήμερα.
